het COZI-model

Het COZI-model

Op naar meer weerbare, wendbare en warme organisaties in de hulpverlening!

Een praktisch reflectie- en handelingskader dat hulpverleners concrete tools biedt om binnen hun zorgorganisatie van binnenuit te werken aan warme en effectieve hulpverlening, passend binnen de uitdagingen van de 21ste eeuw.

Concrete handvatten voor veerkrachtige & wendbare zorg voor elke hulpverlener

De zorg(r)evolutie

De zorg- (r)evolutie

Toen het COZI-model enkele jaren geleden vorm begon te krijgen, werd al snel duidelijk dat het een veelzijdigheid en diepgang had die onmogelijk in een kort artikel te vatten was. Zo ontstond het idee om het model in een boek uit te brengen.

De enthousiaste reacties en inzet van de leefgroepbegeleiders en coördinatoren die aan het COZI-traject deelnamen, bevestigden voor ons de waarde van het boek. In december 2024 stapten we met een klein hartje naar Uitgeverij Pelckmans. Zij geloofden echter meteen in het model en, na een paar schrijfweekends en korte nachten, zijn we trots om het resultaat met jullie te delen.

We hopen dat het boek wat meer helderheid en luchtigheid brengt in de sector, want dat is precies waar het voor bedoeld is.

Sarah & Bart

De enthousiaste reacties en inzet van de leefgroepbegeleiders en coördinatoren die aan het COZI-traject deelnamen, bevestigden voor ons de waarde van het boek. In december 2023 stapten we met een klein hartje naar Uitgeverij Pelckmans. Zij geloofden echter meteen in het model en, na een paar schrijfweekends en korte nachten, zijn we trots om het resultaat met jullie te delen.

We hopen dat het boek wat meer helderheid en luchtigheid brengt in de sector, want dat is precies waar het voor bedoeld is.

Sarah & Bart

Verwacht vanaf november 2024

Getuigenissen

Enkele ervaringen...

“Door de volledigheid en daardoor ook de schoonheid van een mens te leren kennen, komen we tot veel meer begrip, empathie en inlevingsvermogen.”

Kris

beleidsmedewerker vzw Emmaüs Mechelen

“Het COZI-model helpt ons om te kijken naar datgene waar we effectief invloed op hebben. Het helpt ons tevens om een integrale en heldere kijk te krijgen op de organisatie die nodig is om adequate beslissingen te nemen.”

Campusdirecteur vzw Wagenschot

Het Onderzoek

Hoe het allemaal begon…

Het COZI-onderzoek ging van start in de lente van 2017, voortkomend uit een bezorgdheid binnen de residentiële jeugdhulp. Bij plaatsingen in residentiële settings verwaterden vaak de banden tussen jongeren en hun familie en vrienden. Leefgroepbegeleiders hadden moeite om deze belangrijke netwerken een plek te geven in de dagelijkse werking. Hoewel eerder onderzoek het belang van deze context had bevestigd, bleek de praktische uitvoering lastig. Het onderzoek richtte zich daarom op de vraag welke factoren het contextgericht werken binnen leefgroepen bevorderden of juist belemmerden.[i]

Leren van de praktijk

In het vierjarige participatieve actieonderzoek, het COCO-onderzoek, werkten leefgroepbegeleiders als medeonderzoekers samen in een “community of practice.” Door middel van input, reflectie, actie en coöperatief leren werden in drie organisaties concrete actieplannen opgesteld om het contextgericht werken te verbeteren. Al snel kwamen er echter veel ‘ja maars’ naar voren, die het behalen van de doelen in de weg stonden. Deze belemmeringen brachten waardevolle inzichten op over de oorzaken van de stagnatie en leidden uiteindelijk tot de ontwikkeling van het COZI-model.[ii]

[1] Verreyken,S. & Defieuw, M.(2021) We geven ze hun dorp terug: Werken met de context vanuit de leefgroep: een contradictie of gedurfde ambitie? Agora – 36:3(2020),p. 8-13.

[1] Verreyken, S. & Defieuw, M. (2023) Participatief Actieonderzoek in de residentiële jeugdhulp. SOZIO – Amsterdam-Zuidoost, Paul Roosenstein, 1(2023), p. 99-104.

In volle ontwikkeling

De eerste resultaten van het COCO-project werden warm onthaald in de sector. Het verder uitrollen van het model in diverse organisaties en het in de praktijk toetsen en verfijnen ervan, bleek een waardevolle bijdrage aan de hulpverlening.

Daarom werd een tweejarig vervolgonderzoek gestart waarbij zeven jeugdhulporganisaties gedurende een jaar regelmatig samenkwamen. Via kennisuitwisseling, reflectie en actie werd gewerkt aan veranderingsprocessen binnen zorgorganisaties. Naast kennis over het COZI-model en tools uit Sociocratie 3.0, boden de onderzoekers ook wetenschappelijke onderbouwing en ondersteuning tijdens dit leer- en veranderingstraject. De begeleiders gebruikten zowel de aangeboden kennis als elkaars ervaringen om het model verder te laten groeien.

De wijde wereld in

Het resultaat van dit vervolgtraject werd dit keer niet vastgelegd in een wetenschappelijk artikel. We kozen er bewust voor om het in boekvorm en via een vormingsaanbod toegankelijk terug te geven aan het werkveld. Het COZI-model is geboren en gegroeid op de werkvloer, precies daar waar het echte werk gebeurt. We hopen dat elke hulpverlener en begeleider zo moeiteloos zijn eerste stappen kan zetten in de wereld van het COZI-model. Want echte verandering begint niet op papier, maar in de handen van degenen die het werk elke dag vormgeven.

Over ons

Sarah Verreyken is lector en onderzoeker aan de bacheloropleiding Orthopedagogie aan de AP Hogeschool te Antwerpen. Ze heeft als leefgroepbegeleider, contextbegeleider en coach binnen de jeugdhulp reeds vroeg haar hart verloren aan deze sector. Vanuit een zoektocht naar ‘meer’ is ze als Lean-consultant veranderingsprocessen gaan begeleiden in organisaties en is ze geschoold tot integratief psychotherapeut. Vanuit een integratieve en verbindende kijk tracht ze hulpverlening te ondersteunen bij de uitdagingen van de 21ste eeuw.

sarah.verreyken@ap.be

Wij zijn Sarah en Bart, twee scoutsvrienden die al sinds onze jeugd lief en leed delen. We houden ervan om zowel onszelf als de wereld kritisch te bekijken en dagen elkaar daar graag in uit. Onze band is sterk en we zijn goed op elkaar ingespeeld. Zelfs onze dochters zijn geboren met slechts een paar uur verschil – dat is pas afstemming! 😉

Toen uit het COCO-onderzoek bleek dat veel acties vastliepen op organisatieniveau, kwamen onze paden opnieuw samen, deze keer om intensiever samen te werken.

We delen een sterke betrokkenheid bij het menselijke aspect en een grote interesse in organisatie-innovatie. Deze twee passies hebben we naadloos laten samenvloeien in de ontwikkeling van het COZI-model.

We zijn trots op het boek en het hele COZI-traject, maar vooral dankbaar voor de leermomenten en verdieping die dit traject ons heeft gebracht.

Bart Oste is zelfstandig coach en trainer. Hij helpt leiders en teams bij het creëren van wendbare, menselijke en effectieve werkplekken. Hij brengt mensen in verbinding met hun authentieke zelf en met elkaar en stimuleert systemische verandering in organisaties. Hij heeft zijn fundamenten o.a. in Verbindende Communicatie, Sociocratie 3.0, systemisch werk, Deep Democracy en Agile.

bart@daretobe.be